ผักพื้นบ้านในท้องถิ่นตำบล.โพธิ์ตรุอำเภอ.เมืองจังหวัด.ลพบุรี

โครงการพระราชดำรินี้จัดขึ้นที่ ตำบลโพธิ์ตรุ อำเภอเมือง จังหวัดลพบุรี โดยตำบลโพธิ์ตรุได้ปลูกพืชผักพื้นบ้านไว้เป็นจำนวนมาก บางครัวเรือนปลูกไว้เพื่อยึดเป็นอาชีพหลัก บางครัวเรือนปลูกไว้รับประทาน บางครัวเรือนนำพืชพื้นบ้านที่ปลูกไปทำยารักษาโรคตามความเชื่อมาตั้งแต่โบราณ จึงทำให้ผู้จัดทำเห็นความสำคัญของผักพื้นบ้านที่มีทั้ง สรรพคุณทางยา สรรพคุณทางอาหาร จากที่กล่าวมานั้น จะเห็นได้ว่าภูมิปัญญาดั้งเดิม วัฒนธรรมความเป็นอยู่ของคนไทย จะกินอยู่อย่างเรียบง่าย ปัจจุบันคนไทยมักลืมไปว่าประเทศของเรามีผักพื้นเมืองที่เป็นเอกลักษณ์ประจำชาติ มักนำค่าความนิยมสมัยใหม่มาใช้ทำคนไทยลืมความเป็นเอกลักษณ์ของตนเอง พืชผักที่เรา นำมากินมักเป็นพืชอายุสั้น แต่น่าแปลกที่พืชผักเหล่านี้กลับให้พลังชีวิต เต็มไปด้วยคุณค่าทางโภชนาการและสรรพคุณสมุนไพรอย่างไม่น่าเชื่อ นักการเกษตรบางท่านอาจแย้งว่า พืชผักอีกหลายชนิดไม่ใช่พืชล้มลุกอายุสั้น แต่เป็นไม้ใหญ่ยืนต้น เป็นความจริงที่เถียงไม่ขึ้นแน่นอน แต่กำลังจะบอกกล่าวให้ได้คิด พืชผักสดอายุสั้นไม่เกินสามวันเจ็ดวันเหี่ยวเฉาเน่าหมด แต่เพราะอายุสั้นและสดนี่แหละคือของดีบำรุงชีวิตให้ยืนยาว ลองดูพืชผักประเภทไม้ยืนต้น เช่น แค กระถิน ลิ้นฟ้าหรือเพกา ของดีรสอร่อย หรือผล ยอดมะยม ช่อสะเดา ขี้เหล็ก แค มะรุม หรือเป็นผักพื้นบ้าน เช่น ผักหวานป่า(ที่เริ่มมีคนนำพันธุ์มาปลูกเป็นแปลงนำไปขายดิบขายดี) ผักติ้ว และพืชผักจากไม้ต้นอีกหลายชนิดที่คนหนุ่มสาวยุคนี้ไม่มีโอกาสได้ลิ้นรส เป็นพืชผักพื้นบ้านรสชาติดีมีประโยชน์มาก         ตัวอย่างสรรพคุณของพืชผักไม้ ยืนต้น เพกา ฝัก อ่อนมีคุณสมบัติร้อนและมีรสขม กินขับลม และแก้หวัด ไอ หอบ หืด เมล็ดในฝักแก่มีคุณสมบัติเย็น ชาวจีนนำไปในเครื่องดื่มน้ำจับเลี้ยง แก้ร้อนใน แก้ไอ ขับเสมหะ มีรายงานการศึกษาพบว่า ฝักเพกามีฤทธิ์ต้านมะเร็ง         พืชผักไม้เลื้อยไม้เถาที่น่า สนใจ มีทั้งพืชผักที่คุ้นเคย เช่น ตำลึง ถั่วพู ถั่วฝักยาว น้ำเต้า บวบ แตงกวา และที่เป็นพืชผักพืชบ้าน เช่น กระทกรก ถั่วแปบ ผักปลัง มะระขี้นก ตัวอย่างสรรพคุณพืชผักกลุ่มนี้ มะระขี้นก โดยมะระขี้นกจะมีผลเล็ก และขมกว่ามะระจีน โดยรสชาติขมของมะระนั้นก็มาจากสารเคมีที่ชื่อว่า Momodicine ขณะที่ส่วนใหญ่แล้วนิยมนำผลมะระขี้นกมารับประทานสดกับน้ำพริก หรือไม่ก็ลวกก่อนจะนำมารับประทาน หรือถ้าทนกับกลิ่นเหม็นเขียวและรสชาติขม ๆ ได้ ก็นำมาคั้นหรือปั่นรับประทานเป็นเครื่องดื่มได้เช่นกัน         พืชผักประเภทชอบขึ้นในที่ชื้นแฉะหรือในที่ลุ่ม กินกันบ่อยๆ เช่น ผักบุ้ง ผักกระเฉด สายบัว(บัวสาย) บัวบก โสน และผักพื้นบ้าน เช่น ผักแว่น ผักกูด ผักเป็ด ผักหนาม เป็นต้น ตัวอย่างสรรพคุณพืชกลุ่มนี้ เช่น สายบัว เป็นพืชผักจากดอกสวยงาม กลิ่นชวนดม สายบัวมีรสเย็นชื่นใจ ช่วยดับร้อนแก้ไข้ ช่วยลดอุณหภูมิในร่างกาย ยิ่งกินสดๆ กรอบอร่อยและเป็นพืชให้พลังงานต่ำ เหมาะแก่การควบคุมน้ำหนักตัว มีใยอาหารช่วยระบบขับถ่าย และภูมิปัญญาโบราณแนะนำให้สตรีหลังคลอดรับประทานเพื่อช่วยกระตุ้นน้ำนม       พืชผักที่กินราก และลำต้นใต้ดิน เช่น กระชาย กระทือ ขิง ขมิ้น หน่อไม้ และถั่วงอก เป็นต้น ตัวอย่างสรรพคุณพืชผักกลุ่มนี้ กระทือ เป็นไม้หัวเช่นเดียวกับขิง มีสรรพคุณช่วยขับลม แก้ท้องอืด ท้องเฟ้อ ใช้เป็นยาบำรุงน้ำนม และช่วยแก้ไข้ได้ด้วย ส่วนที่นำมาปรุงอาหารใช้ได้ทั้งหัวกระทือ หน่อ อ่อน ช่อดอกอ่อน นำมาทำแกงเผ็ด แกงไตปลา และห่อหมกหัวกระทือ อาหารรสเด็ดจากถิ่นปักษ์ใต้ของไทยด้วย         และพืชผักที่มีอายุสั้น แต่ก็มีรสชาติเฉพาะและสรรพคุณดีไม่แพ้พืชผักชนิดอื่น เช่น   ผักชีฝรั่ง ผักชีลาว(เทียนตาตั๊กแตน) ผักชีล้อม(ผักชีน้ำ) สะระแหน่ ใบชะพลู ผักแพว ผักแขยง ผักขม ขอยกตัวอย่าง ผักขมหรือผักโขม เป็นผักพื้นบ้านมหัศจรรย์ สามารถโตแข่งกับวัชพืชได้ ถ้าปลูกเอง ๑๕ วันได้กินแล้ว ปลุกก็ง่ายใช้เมล็ดหว่านเดียวก็ขึ้น ผักขมมีคุณค่าอาหารดีกว่าผักคะน้า โดยเฉพาะธาตุเหล็ก ซึ่งเป็นธาตุที่ผู้หญิงทุกคนต้องการมาก ในทางยาใบสดใช้รักษาแผลได้ ต้นใช้แก้ไอ รากใช้ขับพิษร้อน ขับปัสสาวะ         พืชผักมากมายที่กล่าว ถึงและที่ยังกล่าวถึงไม่หมดนั้น สามารถนำมาปรุงอาหารได้หลากหลายชนิด แต่มีเมนูหนึ่งที่น่าสนใจซึ่งน่าจะนำไปประชันกับผักสลัดของฝรั่งได้ สลัดแบบไทยๆ คือ อาหารประเภทยำผัก แต่ใส่น้ำสลัดรสชาติที่แตกต่างจากน้ำสลัดหรือ dressing ของฝรั่ง มีแม่ครัวไทยเขาถือหลักปรุงยำผักไทย โดยให้รสชาติของพืชผักหลายรสในจานเดียว ทั้งเปรี้ยว หวาน มัน เค็ม เผ็ด ร้อน ฝาด ขม และยังมีกลิ่นหอมที่ได้จากพืชผักที่มีน้ำมันหอมระเหยตามธรรมชาติ ใครได้ชิมแล้วเป็นต้องติดใจ เมนูนี้เข้าหลักทฤษฎีแพทย์แผนไทยที่กินอาหารสมุนไพรให้หลายหลายรสยา เป็นการรักษาสมดุลให้กับร่างกาย ช่วยบำรุงสุขภาพนั่นเอง         พืชผักให้คุณค่าทางโภชนาการ มีสารต้านอนุมูลอิสระ มีฤทธิ์ทางยามากมาย หากได้กินยำผักให้หลากหลายชนิดสลับไปมา หรือพลิกแพลงตามรสที่ชอบหรือตามฤดูกาลของผัก กินให้ได้สัปดาห์ละ ๒-๓ มื้อ เป็นการช่วยปรับสมดุล เสริมคุณค่าและเพิ่มสรรพคุณสมุนไพรตามรสยา